Header Ads

"Nie dajmy zginąć poległym"! 71 lat temu zmarł Józef Kuraś "Ogień"


Żołnierz 1. pułku Strzelców Podhalańskich i Armii Krajowej, oficer Batalionów Chłopskich, uczestnik wojny obronnej 1939, twórca Oddziału Partyzanckiego "Błyskawica" - po prostu Józef Kuraś ps. "Ogień". Dziś mija 71. rocznica śmierci bohatera walki o wolność i niepodległość Polski i Polaków. 



Józef Kuraś "Orzeł" ukończył edukację w szkole podoficerskiej Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP). W 1939 roku jako żołnierz 1. pułku Strzelców Podhalańskich brał udział w wojnie obronnej. Od listopada 1939 znalazł się w konspiracji [ZWZ-AK]. Rok później przeszedł już na stałe do partyzantki w Konfederacji Tatrzańskiej, w której dowodził oddziałem bojowym. 29 czerwca 1943 roku Kurasia spotkała osobista tragedia rodzinna. Jego żona Elżbieta Chorąży, 2,5-letni syn Zbyszek wraz z 73-letnim ojcem, zostali zamordowani przez Niemców, którzy spalili jego dom. Po tym wydarzeniu Józef Kuraś zdecydował się na zmianę swojego pseudonimu z "Orzeł" na "Ogień", z którym walczył już do końca swoich dni, czyli do 21 lutego 1947 roku. 

16 lipca 1943 roku, tuż po rozbiciu Konfederacji Tatrzańskiej przez Gestapo, oddział Kurasia podporządkował się Armii Krajowej. 28 grudnia 1943 jego Oddział Partyzancki AK "Wilk", w którym był kwatermistrzem, został częściowo rozbity przez Niemców. W wyniku konspiracyjnego śledztwa Armia Krajowa skazała go na karę śmierci. Wyrok unieważniono 1 sierpnia 1944 roku. W maju tego samego roku "Ogień" podporządkował się z częścią swoich żołnierzy konspiracyjnemu Stronnictwu Ludowemu "Roch", z kolei jego oddział został włączony do Ludowej Straży Bezpieczeństwa jako Oddział Specjalny. Kuraś został awansowany do stopnia porucznika w ramach Batalionów Chłopskich. Jesienią 1944 roku, za zgodą nowotarskiego Zarządu Powiatowego Stronnictwa Ludowego "Roch", nawiązał ścisłą współpracę z Armią Ludową i partyzantką sowiecką. Przeprowadził w ramach tej współpracy wiele udanych akcji skierowanych przeciwko Niemcom. 

Po wojnie Józef Kuraś tworzył struktury MO, a także został szefem Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa w Nowym Targu. Trzy tygodnie później od objęcia stanowiska w PUB - 12 kwietnia 1945 roku - zagrożony aresztowaniem, wrócił do lasu, tworząc Oddział Partyzancki "Błyskawica". Stan osobowy nowo-tworzonego oddziału szybko się powiększał. Na przełomie 1945/46 zgrupowanie miało już w swoich szeregach ok. 500 uzbrojonych żołnierzy, którzy stale przebywali w lesie, a także znacznie więcej współpracowników w terenie. Kuraś od tej pory prowadził swoje działania w całym województwie krakowskim. Na Podhalu cieszył się dużym zaufaniem i powszechnym poparciem, które zmusiło lokalne komórki PPR do zejścia do konspiracji. Każdy przejaw współpracy z partyzantami był zagrożony terrorem ze strony Urzędu Bezpieczeństwa, który do oddziału Kurasia wprowadził kilku agentów-informatorów. Żołnierze Oddziału "Błyskawica" byli permanentnie prześladowani przez komunistów, co doprowadziło - według relacji świadków - 21 lutego 1947 roku we wsi Ostrowsko do samobójczej próby dowódcy oddziału. "Ogień" zmarł następnego dnia po przewiezieniu do szpitala w Nowym Targu. Do dzisiaj nie wiadomo gdzie znajdują się jego zwłoki. 

13 sierpnia 2006 roku w Zakopanem został odsłonięty pomnik Józefa Kurasia "Ognia". W uroczystości brał udział ówczesny Prezydent RP Prof. Lech Kaczyński, który uklęknął oddając hołd bohaterowi Polski. Na pomniku umieszczono słowa Zbigniewa Herberta "Nie dajmy zginąć poległym". Tuż po odsłonięciu Andrzej Przewoźnik, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa powiedział:

"Komuniści chcieli zabić "Ognia" podwójnie: najpierw zginął w walce, potem usiłowano zgładzić pamięć o nim. Dziś spłacamy wobec niego dług, przywracamy go do panteonu bohaterów narodowej sławy."




W 2017 roku Minister Obrony Narodowej wydał postanowienie o uznaniu stopnia oficerskiego majora. W tym samym roku krakowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej, piórem Macieja Korkucia i Dawida Golika, wydał 51-stronnicowe opracowanie pt. "Józef Kuraś "Ogień" i Zgrupowanie Partyzanckie "Błyskawica"". Opracowanie w formie PDF można pobrać z oficjalnej strony IPNu TUTAJ.

Działacz opozycyjny w okresie PRL, polski pieśniarz i poeta, Andrzej Kołakowski poświęcił Kurasiowi jeden ze swoich utworów zatytułowany "Epitafium dla majora Ognia". 



Źródło info: Wikipedia / Dzieje.pl
Źródło foto:  See page for author [Public domain], via Wikimedia Commons / By Bismarck (Own work) [GFDL or CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons



loading...

1 komentarz:

Obsługiwane przez usługę Blogger.